بررسی فقه الحدیثی روایات عالم اظلّه و اشباح

مفاد شماری از روایات؛ بیانگر آفرینش روح انسانها قبل از بدنشان است. این روایات که با عنوانهایی مانند روایات أظلّة، اشباح و ارواح یاد می­شوند؛ از سوی برخی اندیشوران مانند شیخ مفید (ره) نادرست ارزیابی شده است. استناد به این روایات در حوزه­های گوناگون تفسیری، معرفتی و کلامی بیانگر ضرورت ارزیابی فقه الحدیثی این روایات است. پژوهش پیش­رو با شیوه توصیفی – تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه­ای می­کوشد تا برخی ابعاد مهم این موضوع را به بحث نشیند. این پژوهش ، ضمن تحلیل فقه‌الحدیثی و جرح و تعدیل سندی روایات این باب، به این نتیجه توجه می­دهد،  که - به گمان قوی ـ این روایات دارای اعتبار کافی نیست و نیز راهیابی برخی از این روایات به منابع حدیثی فریقین، از سوی مروّجان اسرائیلیات و نیز غالیان صورت گرفته است. نتیجه این پژوهش در اثبات و یا رد نظریه عالم ذر اثر آشکار دارد.